روایت نقوی‌حسینی از اظهارات "سعید جلیلی" در کمیسیون ویژه برجام

سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس، جزئیات جلسه امروز کمیسیون ویژه بررسی برجام را تشریح کرد.

سیدحسین نقوی‌حسینی در تشریح هفتمین جلسه کمیسیون ویژه برجام با بیان اینکه میهمانان جلسه امروز آقایان جلیلی (دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی و رئیس تیم مذاکره کننده قبلی)، عباسی (رئیس سابق سازمان انرژی اتمی) و باقری بودند، اظهار داشت: پیرو جلسه قبلی که تاریخچه مذاکرات از نگاه جلیلی و همکارانش بررسی شد، در جلسه امروز محتوای برجام و قطعنامه 2231 دنبال شد.

وی ادامه داد: جلیلی در ابتدای بیانات خود گفت: شاخص قضاوت و ارزیابی ما در برجام بر این اساس است که هر چه محدودیت‌ها کمتر شود، تحریم‌ها بیشتر لغو شود، قطعنامه‌های شورای امنیت بیشتر لغو شود، محدودیت‌های تحقیق و توسعه کمتر شود، از ذیل ماده 41 خارج شویم، بازرسی‌های ما کمتر شود که این موارد نشان دهنده آن است که ما گامی به جلو برداشته‌ایم.
 
به گفته نقوی حسینی جلیلی با طرح این سوال که اما باید دید آورده‌‌های ما چه بود؟ ادامه داده که جلیلی اشاره کرد که آیا تعداد سانتریفیوژها، راه‌اندازی فردو، پیشرفت 76% آب سنگین اراک، تبدیل راکتور تهران به تولید، 450 کیلو مواد با غنای 20%، تکمیل و بهره‌برداری از نیروگاه بوشهر، صد تن آب سنگین، تبدیل قرص‌های سوخت به میله‌های سوخت و .... از جمله آورده‌ها و سرمایه‌های هسته ای تیم قبلی بود و ما در چنین شرایطی پرونده را تحویل دادیم.
 
به گفته این رئیس سابق تیم مذاکره کننده از سوی دیگر داشته‌های راهبردی داشتیم که عبارت بودند از بی‌اعتبار کردن به کارگیری گزینه نظامی،  ناامید سازی دشمن از تحریم‌ها، شکل گیری اقتصاد مقاومتی، ناامید سازی دشمن از فتنه 88، ثبات جایگاه منطقه‌ای ایران از جمله آورده‌های ما در این دوران بود و در چنین شرایطی پرونده را تحویل دادیم.
 
جلیلی همچنین عنوان کرده است که آورده‌های سیاسی ما در زمان تحویل پرونده پذیرش حق هسته‌ای ایران مطابق NPT، وادارسازی طرف مقابل مبنی بر کنار گذاشتن پس شرط‌ها در مذاکرات، عدم استثناء شدن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، پذیرش مولفه‌های توافق خوب از طرف مقابل، حمایت به اتفاق کشورهای عدم تعهد از حق هسته‌ای، وادار کردن طرف مقابل به ویژه آمریکایی‌ها مبنی بر پذیرش حق غنی سازی ایران و ... بود.

** جمهوری اسلامی از حدود 100 حق مسلم خود در برجام و اسناد ضمیمه صرف نظر کرده است
 
نقوی حسینی گفت: جلیلی معتقد است برای بررسی دقیق باید برجام، قطعنامه 2231 ، متن کامل برنامه بلند مدت و پیوست نقشه راه همکاری با آژانس باید مورد بررسی قرار گرفته شود.

وی گفت مطابق بررسی که آنها داشتند، جمهوری اسلامی از حدود 100 حق مسلم خود در برجام و اسناد ضمیمه صرف نظر کرده است، مبنای نادرستی از برجام پذیرفته شده که قابل قبول نیست. از جمله استثناء شدن ایران، جایگزین شدن«اجازه» به جای «حق» ایران که در NPT تصریح شده است و پذیرش معیارهای غیر متعارف و بالاخره اینکه در برجام حتی از حقوق تصریح شده از توافق ژنو هم عقب نشینی می‌شود.

**پذیرفته‌ایم که حقوق کمتری در حوزه هسته‌ای داشته باشیم

جلیلی در ادامه وارد متن برجام شد و اولین موضوعی که اشاره کرد، استثناء شدن ایران بود، استثناء شدن ایران بر خلاف خط قرمز جمهوری اسلامی هم در برجام و هم در قطعنامه آمده است و صراحت دارد. یعنی پذیرفتیم که حقوق کمتری در حوزه هسته‌ای داشته باشیم، ضابطه‌های بازرسی غیرمتعارف را به طور استثناء پذیرفته‌ایم، ضابطه‌های استثنایی راستی‌آزمایی را پذیرفته‌ایم، برخورد استثنایی با فعالیت هسته‌ای را پذیرفته‌ایم، پروتکل الحاقی را هم به طور استثناء پذیرفته‌ایم.

رئیس تیم سابق هسته‌ای برای کلیه موراد استثنایی فوق، مصادیق عینی را ارائه کردند که چه نوع استثناهایی را در میدان عمل پذیرفته‌ایم.

**بعد از هشت سال ایران از آب سنگین و غنی‌سازی 20 درصد محروم می‌شود

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در ادامه مطلب تاکید کرد: جلیلی یکی از موارد قابل توجه را محدودیت‌های زمانی دانست که محدودیت 8 ساله به عنوان 8 سال اول ذکر شده و مراحل بعدی هم برای آن در نظر گرفته شده که مشمول محدودیت‌های سنگینی شده که با فرم‌های غیرمتعارفی همراه است و در طول مدت مذکور، آژانس در مورد ماهیت، دامنه، میزان غنی‌سازی و فعالیت‌های مربوط به تحقیق و توسعه غنی‌سازی نظر بدهد و موارد مذکور باید در کمیسیون مشترک (8 کشور) هم ارائه گردد و بعد از 8 سال محدودیت‌هایی جدی و مهمی پذیرفته شده که بسیاری از امکانات را از ما می‌گیرد. از جمله اینکه بعد از 8 سال و ده ساله، ایران اجازه دارد؟ (نه می‌تواند) دویست سانتریفیوژ IR6 و IR8 داشته باشد و در بقیه انواع سانتریفیوژها ممنوعیت دارد. مطابق محاسبه، برای رسیدن به 190 هزار سو حدود ۴۰ سال طول می‌کشد تا با این دو نوع سانتریفیوژ به آن برسیم. علاوه بر این پذیرفتیم که بعد از 8 سال همه سوخت مصرفی مورد نیاز باید به خارج ارسال شود، ایران از آب سنگین برای همیشه محروم می‌شود. از غنی‌سازی 20 درصد محروم می‌شود (تامین نیاز رآکتور تهران هم با محموله‌های 5 کیلویی در اختیار ایران قرار داده می‌شود اگر هم ندهند ما حق ساخت آن را نداریم، 5 کیلوی بعدی هم زمانی داده می‌شود که 5 کیلوی قبلی مصرف شده باشد)

نقوی حسینی در خصوص نظارت و بازرسی‌های غیرمتعارف،‌ تصریح کرد: جلیلی در زمینه‌ دسترسی، نظارت و بازرسی‌ها بیان کرد که یکی از خطر قرمزهای ما عدم ورود بیگانه به حریم امنیتی و دفاعی کشور بود. لازم می‌دانم به این نکته اشاره کنم تمامی خطوط قرمز تعریف شده از سوی مقام معظم رهبری متضمن عزت، پیشرفت و امنیت جمهوری اسلامی است. نظارت و بازرسی پذیرفته شده در برجام دارای 3 پایه است: توافقنامه پادمان (NPT)، پروتکل الحاقی و نظارت‌های فرا پروتکل. برای مثال در برجام پذیرفتیم که فعالیت‌های برخلاف اجرای برجام را انجام ندهیم. چنین نظارتی فرا پروتکل الحاقی است که برای مدت‌های 10 ، 15 ، 20 و 25 ساله پذیرفته‌ایم. همه این موارد مصادیق روشن در برجام دارد و تعداد آنها نیز زیاد است.

سخنگوی کمیسیون ویژه برجام مجلس شورای اسلامی یادآور شد: جلیلی همچنین گفت ما در برجام دسترسی، نظارت و بازرسی‌های غیرمتعارف را پذیرفتیم که برخلاف خطوط قرمز تعیین شده است. از جمله اجرای کامل درخواست‌های فراپروتکل آژانس که مطالبه غیرمتعارفی است. چرا که امکان دسترسی به بسیاری از اطلاعات کشور را فراهم می‌کند.

وی ادامه داد: جلیلی کمیسیون مشترک را یکی از موضوعات قابل توجه برجام دانست چرا که شرایط محدودکننده و سختی را برای ما ایجاد می‌کند و مهمترین اثر آن، اثر نظارتی و بازرسی است از جمله اینکه اثر یک کشور عضو کمیسیون معتقد باشد که ایران به تعهدات خود عمل نکرده است؛ کلیه تحریم‌ها قابل بازگشت خواهد بود.

«در این قسمت و قبل از ورود به بحث تحریم‌ها بنا بر این شد که اعضای کمیسیون سؤال‌های خود را مطرح کنند.»

نماینده مردم ورامین در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: جلیلی گفت مطابق قطعنامه ایران برای مدت 10 سال ذیل سند 41 باقی خواهد ماند. پرونده هسته‌ای تا 10 سال دیگر در دستور کار شورای امنیت سازمان ملل خواهد بود. بازگشت پذیری تحریم‌ها علیرغم حفظ محدودیت‌های درازمدت هسته‌ای، استثناء شدن ایران در قطعنامه، حفظ محدودیت‌ها و بازگشت‌پذیری به قطعنامه‌های قبلی از جمله موارد قطعنامه 2231 است.

نقوی حسینی در خاتمه اظهار داشت: جلیلی تصریح کرد که بهره‌برداری از انرژی هسته‌ای با صنعت مستقل بومی عزم نظام جمهوری است و بحث این دولت و آن دولت نیست. ما نیروهای هسته‌ای در استراتژی انرژیک را طراحی کرده‌ایم و باید به 20 هزار مگاوات برق از انرژی هسته‌ای برسیم. بنابر این موضوع بحث هسته‌ای نیست. هر اهرم فشاری که باعث عقب نگه داشتن ما از حق هسته‌ای‌مان شود ما را در تمامی حوزه‌های صنعتی و علمی عقب می‌اندازد.

منبع : باشگاه خبرنگاران جوان